Machiavelli was snoeihard … en een rasechte lobbyist
Net terug uit Italië. Rijdend in de buurt van Florence het huis gevonden waar Nicolo Machiavelli zijn vermaarde boek over macht en bestuur schreef: ‘Il Principe’. Dat huis staat er na vijf eeuwen nog steeds, in een gehuchtje op het Toscaanse platteland.
En ik las de nieuwe biografie over Machiavelli, geschreven door Miles J. Unger. Een prachtboek! Unger werpt een nieuw licht op de grondlegger van de politieke wetenschappen en klassieker voor het lobbyen.
Wil je nooit een blog van Het Grote Lobbyen missen? Schrijf je in voor de nieuwsbrief en like de Facebook-pagina.
Machiavelli staat bekend als gewetenloze schurk voor wie het doel alle middelen heiligt.
Miles Unger laat dat populaire beeld wankelen. Met zijn pijnlijk-praktische adviezen over hoe de macht echt werkt, was Machiavelli een kind van zijn tijd. Zijn werkgever, het bestuur van de stadstaat Florence, blonk uit in verdeeldheid en besluiteloosheid. Ze waren volledig de weg kwijt. ‘Heer Nihil’, noemde Machiavelli zijn eigen bestuurders. Ja, de ambtenaar Machiavelli oordeelde graag snoeihard.
Uit liefde voor zijn stad riep hij zijn bestuur op: maak keuzes! Dat is de hoofboodschap van ‘Il Principe’ (vertaald als ‘De Heerser’ of ‘De Vorst’). Machiavelli had als reizend diplomaat van dichtbij gezien dat andere heersers wèl risico’s durfden te nemen. Hoe pijnlijk hun keuzes soms ook waren, daardoor telden ze wel mee in de wereld van machthebbers.
Nu, in onze ogen, komen zijn adviezen als overdreven cynisch en meedogenloos over. Maar Machiavelli schreef uit frustratie over zijn bazen in Florence.
En hij beschikte over alle kwaliteiten om goed te lobbyen. Machiavelli was gefascineerd, zeg maar gerust bezéten, door het spel van de macht, zonder daar zelf direct verantwoordelijk voor te zijn. Hij was ook psycholoog van de macht. Hij had een antenne voor de mens achter de machthebber: welke persoonlijke drijfveren zitten er achter de politieke belangen? Een rasechte lobbyist.
Machiavelli was een mensenmens. Hij kletste met iedereen, van hoog tot laag. In het gehucht waar hij in 1513 ‘Il Principe’ schreef, zat hij graag in de kroeg aan de overkant van zijn huis. Om te zuipen en te roddelen met de boeren. En om achter de vrouwen aan te gaan.
Lees dat boek van Miles Unger! Een Amerikaanse biografie in een prima Nederlandse vertaling.
Wil je nooit een blog van Het Grote Lobbyen missen? Schrijf je in voor de nieuwsbrief en like de Facebook-pagina.
